De waarheid is van iedereen. Een uitleg voor iedereen
In deze site over waarheid staan moeilijke woorden. Daardoor kan het lijken alsof waarheid iets moeilijks is.
Maar dat valt gelukkig mee. Een uitleg in begrijpelijke taal.
Leven we in een 'post-truth' tijdperk? Waarin er geen waarheid meer is die ons bindt, maar er slechts 'bubbles' en perspectieven zijn?
Voordat we zulke conclusies trekken, is het handig om te weten wat we moeten verstaan onder waarheid, perspectief en datgene dat waar zou moeten zijn: informatie.
Maar hier is geen helderheid over. In tegendeel. Er is verwarring.
Er is verwarring over waarheid. Er is weinig inzicht in wat informatie eigenlijk is. Er is onduidelijkheid over wat perspectief betekent.
Ik denk dat we dit kunnen ophelderen.
Als dit is opgehelderd, wordt een nieuwe kijk op de post-waarheid discussie mogelijk. Een kijk waarbij het verbindende potentieel van waarheid weer wordt onderkend.
Lees een uitleg voor iedereen of lees het manifest
BLOG OVER WAARHEID
In deze site over waarheid staan moeilijke woorden. Daardoor kan het lijken alsof waarheid iets moeilijks is.
Maar dat valt gelukkig mee. Een uitleg in begrijpelijke taal.
Het idee dat waarheid relatief is, is strijdig is met het idee dat waarheid absoluut is. Dat lijkt evident.
Maar als je beter kijkt, blijkt dat toch te simpel gesteld. Waarom relatieve en absolute waarheid niet ten diepste strijdig zijn, maar twee kanten van hetzelfde verhaal.
Vaak wordt gezegd dat er geen waarheid mogelijk is als waarheid afhangt van het perspectief. Maar dat waarheid objectief is en dat we überhaupt van waarheid kunnen spreken, komt juist door het perspectief. Het perspectief is geen belemmering voor waarheid maar het maakt objectieve waarheid mogelijk.
Hoe zit dit nu? Wanneer is iets eigenlijk waar?
Er zijn twee dominante manieren van denken over de waarheid. De visies zijn strijdig maar (in de praktijk) onmisbaar.
Omdat ze strijdig zijn, moeten we kiezen. Omdat beiden onmisbaar zijn, kúnnen we niet kiezen...
Is er een uitweg uit deze impasse?
Ik heb eerder beschreven waarom waarheid relationeel en perspectivisch is. Maar betekent deze conclusie niet dat waarheid relatief is en dat ieder zijn eigen waarheid kan bepalen?
Nee dat betekent het niet. Waarheid is niet subjectief. Lees hier waarom.
Waarheid als communiceerbare waarheid, is gebaseerd op informatie. Ik denk dat dit inzicht de sleutel is voor het ophelderen van de verwarring rondom waarheid.
Hieronder leg ik kort uit waarom ik dit denk en waarom waarheid gebaseerd is op informatie.
Dat de waarheid absoluut is, alsof een ware uitspraak niets nodig heeft behalve de werkelijkheid om waar te zijn, is onhoudbaar en achterhaald.
Dat de waarheid volledig relatief is met als gevolg dat iedereen maar zelf kan bepalen wat waar is, is gevaarlijke onzin.
Maar hoe zit het dan wel?
Het debat over de waarheid is ingewikkeld en onoverzichtelijk. Toch zijn we opgevoed met een eenvoudig idee over waarheid. Zijn alleen de filosofen in de war of is er meer aan de hand?